Nghệ sĩ Hùng Cường (tên thật Trần Kim Cường) là một hiện tượng của làng giải trí Sài Gòn trước 1975, nổi danh ở nhiều lĩnh vực như tân nhạc, cải lương, kịch nói và điện ảnh. Điều ít người biết là ông còn là một võ sĩ thực thụ với niềm đam mê võ thuật từ thời niên thiếu, luyện tập Quyền Anh và sau này thọ giáo môn võ Bình Định. Với năng khiếu thiên bẩm và sự khổ luyện nghiêm túc, ông nhanh chóng đạt đến đẳng cấp đai đen. Khả năng này không chỉ giúp ông tự tin khi đóng các vai hành động, hiếm khi cần người đóng thế, mà còn phát huy tác dụng ngoài đời thực.
Bản lĩnh võ nghệ của Hùng Cường đã được "kiểm chứng" qua một lần đối mặt định mệnh với Đại Cathay, trùm du đãng khét tiếng Sài Gòn, vào khoảng năm 1964 tại rạp Olympic. Khi đàn em báo tin Đại Cathay cùng đám đàn em đang đợi ở cửa sau, thay vì lánh mặt, Hùng Cường đã rút một "dụng cụ làm bếp" làm vũ khí và một mình tiến thẳng ra đối diện. Trước sự căng thẳng tột độ, Đại Cathay đã gạt đàn em ngăn lại. Sau khoảnh khắc im lặng, trùm giang hồ bất ngờ nở nụ cười, đưa tay bắt tay nam nghệ sĩ và công nhận: “Anh đúng là anh hùng. Tụi tôi tới kiếm anh để xem thử bản lĩnh ra sao, nhưng anh đã không sợ hãi bỏ chạy mà ngược lại còn dũng cảm một mình ra gặp tụi tôi.” Cuộc đối đầu này xác nhận bản lĩnh thực chiến không thể chối cãi của danh ca.
Năm 1972 là năm có nhiều tai tiếng bủa vây Hùng Cường. Đáng chú ý là vụ xô xát với một nhóm học sinh trường Petrus Ký khi ông ra mặt bảo vệ con trai bị du đãng chặn đường hành hung, cướp tiền. Ông đã đuổi theo nhóm thanh niên vào tận sân trường. Sự việc biến thành cuộc chiến công khai trên mặt báo khi ông tố cáo ban giám hiệu nhà trường che chở cho học sinh, còn nhà trường quy lỗi cho ông vì "đón đường để đánh học sinh," ảnh hưởng nặng nề đến danh tiếng của nam nghệ sĩ.
Cũng trong năm 1972, ông vướng vào vụ việc gây xôn xao mang tên "lội sông Sài Gòn," hay báo chí mỉa mai gọi là "Người Nhái." Ban đầu, ông công khai đính chính rằng thông tin bị ném xuống sông là bịa đặt. Tuy nhiên, nhiều năm sau, danh ca Chế Linh đã công khai xác nhận là người chứng kiến toàn bộ sự việc. Theo lời Chế Linh, hai quân nhân đã uy hiếp Hùng Cường nhảy xuống sông Sài Gòn. Khi Hùng Cường phản đối, một người đã rút súng bắn xuống nước để đe dọa, buộc ông phải chấp nhận. Chế Linh đã nhảy theo để "tắm sông cho mát," cứu vãn danh dự cho đồng nghiệp.
Dù phải đối mặt với nhiều lùm xùm cá nhân, Hùng Cường vẫn là một hiện tượng nghệ thuật độc đáo. Ông là ca sĩ tiên phong trong dòng nhạc "kích động" (tiền thân của pop-rock Việt Nam) và tạo nên sự kiện chấn động khi nhảy thẳng lên vai chính cải lương năm 1959. Ông qua đời vào ngày 1 tháng 5 năm 1996 ở tuổi 60.
✅Lý Huỳnh
Võ sư Lý Huỳnh (tên khai sinh Lý Kim Tuyền, sinh năm 1942 tại Vĩnh Long) xuất thân từ gia đình người Việt gốc Hoa có truyền thống võ thuật. Ông sớm được thừa hưởng nền tảng võ học vững chắc và thọ giáo nhiều môn phái danh tiếng như Thiếu Lâm, võ cổ truyền Tây Sơn Bình Định và Quyền Anh.
Sự nghiệp võ đài của Lý Huỳnh bắt đầu từ năm 1957. Trong giai đoạn 1957-1964, ông đã tham gia sáu trận Quyền Anh chuyên nghiệp, bao gồm chiến thắng quan trọng trước một võ sĩ da đen người Pháp, nhà vô địch quân đội thời đó. Nhờ thành tích nổi bật, Lý Huỳnh được giới võ thuật Sài Gòn tôn vinh là một trong "Tứ Tú" (Bốn Ngôi sao võ thuật sáng nhất Nam kỳ), sánh vai cùng các danh sư Từ Thiện Hồ Văn Lành, Nguyễn Xuân Bình và Trần Xil, xác lập vị thế vững chắc trong làng võ thuật miền Nam trước 1975. Chiêu thức độc đáo và nổi tiếng nhất của ông là "Liên hoàn bát cước"—kỹ thuật tung người đá liên tiếp tám cú trên không trung.
Sự kiện chấn động châu Á và là điểm nổi bật nhất trong cuộc đời Lý Huỳnh chính là thách đấu với siêu sao hành động thế giới Lý Tiểu Long vào khoảng năm 1972. Sự tự tin vào khả năng thực chiến đã khiến Lý Huỳnh thẳng thắn tuyên bố thách đấu sau gợi ý từ một đạo diễn Hồng Kông. Quan điểm của ông rất rõ ràng: ông tự xem mình là một võ sĩ đấu đài chuyên nghiệp, trong khi Lý Tiểu Long chỉ là một võ sĩ màn ảnh, và việc thi đấu thực tế và biểu diễn trên phim là hai phạm trù khác biệt. Sự thách đấu này xuất phát từ lòng tự trọng của một võ sĩ chuyên nghiệp, nhanh chóng được báo chí Sài Gòn và Hồng Kông đăng tải. Tuy nhiên, trận đấu lịch sử này không bao giờ diễn ra do Lý Tiểu Long đột ngột qua đời không lâu sau đó.
Từ thập niên 1970, Lý Huỳnh chuyển hướng sang lĩnh vực điện ảnh và là một trong những võ sư Việt Nam tiên phong thành công trong việc đưa võ thuật thực chiến lên màn ảnh. Với ông, diễn xuất võ thuật không chỉ là kỹ thuật mà còn phải thể hiện được tâm lý và chiều sâu cảm xúc của nhân vật. Vai diễn bước ngoặt của ông là Đại tá Hoàng trong phim Cô Nhíp, đưa ông lên hàng ngôi sao. Ông tiếp tục góp mặt trong nhiều tác phẩm kinh điển như Mối tình đầu, Ông Hải Cũ, Hòn đất và Vùng gió xoáy.
Không chỉ là diễn viên, Lý Huỳnh còn là một nhà sản xuất và đạo diễn đầy tâm huyết. Hãng phim Lý Huỳnh do ông sáng lập đã sản xuất hơn 30 tác phẩm, trong đó có phim dã sử võ hiệp Tây Sơn hào kiệt (2010) lập kỷ lục về kinh phí. Hãng phim này cũng là hãng phim tư nhân đầu tiên tại Việt Nam mở rộng hợp tác quốc tế với các dự án điện ảnh cùng Hồng Kông, Đài Loan và Úc.
Lý Huỳnh qua đời năm 2020, để lại sự nghiệp nghệ thuật và võ thuật đồ sộ, được ghi nhận qua danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú (1993) và Nghệ sĩ Nhân dân (2012).
---
Nguồn: Tổng hợp
