(Bài viết của một cựu chiến binh thành cổ, tham gia chiến đấu trực tiếp và may mắn trở về, và đến rạp chiếu phim, Bác Trương Công Lượng.
Link fb https://www.facebook.com/share/p/1BALmPZJd9/)
---------
Biết tôi chiến đấu 51 trên 81 ngày đêm ở Thành cổ Quảng Trị mùa hè 1972, con dâu mua tặng bố mẹ cặp vé Víp xem phim Mưa đỏ. Mặc dù người còn hơi mệt (do đang phải điều trị bệnh), tôi vẫn cố gắng cùng vợ tới rạp để xem Mưa đỏ nói, viết, và phản ánh những gì về đồng đội chúng tôi và cả chúng tôi nữa trong trận chiến khốc liệt ấy?
Mưa đỏ, tác giả kịch bản của nhà văn Chu Lai. Ông là người lính trận, nhưng không phải là trận chiến Quảng Trị. Đạo diễn Mưa đỏ là Đặng Thái Huyền, thế hệ 8x, sinh ra sau trận chiến QT gần 29 năm. Ấy vậy mà họ đã dũng cảm dựng lên bộ phim truyện có thể nói là khốc liệt nhất trong lịch sử chiến tranh Việt Nam và nhân loại trong thế kỷ 20.
♡ Đó là hình ảnh đồng đội chúng tôi chết đến 3 lần gần như phổ biến ở Thành cổ QT, (dù trong phim chỉ tái hiện 1 lần). Trúng đạn chết rồi, chưa kịp kéo xác xuống thì bom địch lại hất xác lên hàng rào dây kẽm gai, và cũng chưa kịp đưa xác xuống thì pháo địch lại xé ra thành nhiều mảnh vung vãi khắp chiến hào.
♡ Đó là hình ảnh Tú bị thương nặng, được đưa lên bè để sang bờ Bắc, cũng chỉ tới giữa dòng thì pháo địch lại dìm anh xuống đáy sông. Không phải chỉ riêng Tú, mỗi đêm trong 81 ngày ấy có trên 200 thương binh được trở qua sông và không mấy ai sống sót trở về.
♡ Đó là những cảnh thương binh đau đớn quằn quại, rên la kêu thét đến xé lòng vì không có thuốc và dụng cụ y tế cứu chữa trong Dinh tỉnh trưởng, đau đớn bất lực đến tột cùng của những người chứng kiến như chúng tôi, khi còn may mắn chưa bị thương nặng và còn sống.
♡ Đó là cảnh nhảy múa điên dại của Sen trên chiến hào khi thần kinh anh không thể chịu đựng nổi sự tàn khốc của bom đạn và những cảnh tang thương chết đi chết lại của đồng đội mình mà hóa điên hóa dại. Hình ảnh của Sen là thật, nó thật cho đến tận bây giờ, sau 53 năm cuộc chiến. Anh bạn cùng làng tôi, cùng nhập ngũ một ngày với tôi, cùng ở đại đội 15, trung đoàn 95, sư đoàn 325 và cùng chiến đấu với tôi ở Thành cổ QT đến bây giờ vẫn bị di chứng như Sen. Tuy anh không điên dại nhưng hàng chục năm nay, lúc nào anh cũng sống hoang tưởng trong trận chiến ấy. Ngày nào cũng vài bận anh sắp xếp ba lô, buộc chặt treo lên vì chỉ sơ mưa nơi Thành cổ lại cuốn trôi ba lô của anh xuống sông Thạch Hãn. Chúng tôi đến thăm, anh chỉ cười hề hề như nụ cười của người lính trẻ hơn 50 năm trước, và không nhận ra ai cả. Tất cả chỉ ôm ghì lấy nhau trong nhạt nhòa nước mắt. Có những người như Sen. Có những người như anh bạn tôi. Và có không ít người như chúng tôi khi sống sót trở về sau cuộc chiến Thành cổ, nhiều đêm mất ngủ lại giật mình kinh hãi vì tiếng bom đạn gầm rít nơi Thành cổ năm ấy.
Tất cả những cảnh ấy trong Mưa đỏ là có thật. Nó thật tới kinh ngạc với tôi. Nó đụng đến trái tim đã từng nhỏ máu, rồi "khô cằn, chai sạn" của tôi và những người lính đã từng chiến đấu ở Thành cổ.
Và những hình ảnh ấy đã thật sự chạm tới trái tim của hàng triệu người Việt Nam ở nhiều lứa tuổi khi xem phim Mưa đỏ.
Mưa đỏ dựng được cảnh có thật như nó đã xảy ra ở Thành cổ QT cách đây 53 năm trước là điều kỳ diệu của nhà văn - người lính trận Chu Lai và đạo diễn Đặng Thái Huyền - người dường như đã được người lính Thành cổ năm 1972 đầu thai lại !? Xin được cảm ơn tác giả kịch bản và đạo diễn tài ba đã mang lại cho chúng tôi những cảm xúc đặc biệt khi mình vừa là nhân vật trong trận chiến khốc liệt 1972, vừa là khán giả U80 của năm 2025.
Trở lại phim Mưa đỏ, một số tình tiết ta và địch đánh giáp lá cà nhiều lần, rồi sự tỷ thí mang màu sắc kiếm hiệp giữa Cường và Quang, rồi cảnh bộ đội ta bị thiêu sống... là những hình ảnh TUY không có thật ở nơi Thành cổ NHƯNG nó lại là hình ảnh có thật ở chiến trường miền Nam thời đó. Việc hư cấu lãng mạn này là điều chấp nhận được khi nó là phim truyện, là tác phẩm nghệ thuật.
Qua Mưa đỏ, tôi tâm niệm một điều, lịch sử phải như nó có. Không ai được quên lịch sử, càng không được phép lấy lịch sử để ngụy biện, để đánh đồng vàng thau. Sự hư cấu, lãng mạn là tố chất của tác phẩm văn học, là điều không thể thiếu để tác phầm văn học đến với độc giả, kể cả các tác phẩm nói về đề tài chiến tranh. Có được như Mưa đỏ, con cháu chúng ta mới nô nức đến rạp để chảy nước mắt khi biết được giá trị của hòa bình, của đôc lập tự do mà biết bao máu xương ông cha đã phải đổ xuống.
Tuy vậy, Mưa đỏ mới chỉ phản ánh được phần nhỏ về sự khốc liệt của "Chảo lửa", của "Cối xay thịt" mà thôi: 360.000 tấn bom đạn (tương đương 7 quả bom nguyên tử Mỹ ném xuống Hirosima) trong 81 ngày đêm ở Thành cổ QT mùa hè 1972. Chúng tôi mong muốn sẽ có bộ phim tương xứng hơn với sự khốc liệt của bom đạn, với sự quả cảm, ý chí quật cường và sự hy sinh vô bờ bến của bộ đội ta ở Thành cổ, nơi có "Nghĩa trang sông", nơi chúng tôi muốn thắp hương cho đồng đội phải thắp trên cỏ, nơi hàng ngàn chiến sỹ nằm xuống không một nấm mộ.
Có lẽ bộ phim ấy sẽ là:
DÒNG SÔNG ĐỎ !
(Đã biên tập lại một số câu, từ, dấu câu và chính tả, mong bác Lượng thứ!)
---------
Ad #TrưởngThôn: Đến hôm nay, phim mưa đỏ đã đạt mốc chưa từng có: Doanh thu trên 700 tỷ đồng, và chỉ còn 2 ngày nữa phim sẽ rời rạp. Bản thân ad cũng đi xem 2 lần, cảm xúc vẫn dâng tràn.
Với riêng ad MƯA ĐỎ THỰC SỰ RẤT ĐÁNG XEM!
